Prawo nie wyklucza możliwości dokonywania ze świadczeń pracownika w jednym miesiąca potrącenia więcej niż jednej należności. Trzeba oczywiście pamiętać o tym, że przepisy ustanawiają ich hierarchię, a ponadto różnicują wysokość kwoty wolnej od potrąceń, w zależności głównie od rodzaju potrącanych należności.
Najpierw alimenty, później potrącenia dobrowolne
W sytuacji, gdy zachodzi zbieg potrącenia dobrowolnego (za zgodą pracownika) z egzekucją należności alimentacyjnej, wówczas:
- w pierwszej kolejności potrąca się sumy na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych w granicach trzech piątych wynagrodzenia (bez stosowania kwoty wolnej od potrąceń),
- dopiero po potrąceniu należności alimentacyjnej można dokonać potrącenia dobrowolnego, pamiętając o konieczności zachowania kwoty wolnej od potrąceń ustalonej na bazie minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Dokonywanie potrąceń dobrowolnych jest możliwe, jeżeli pozwala na to kwota płacy pozostała po zrealizowaniu zajęcia komorniczego (czyli o ile zostanie zachowana kwota wolna od potrąceń właściwa dla potrąceń dobrowolnych). Górna granica potrąceń dobrowolnych nie została wszakże określona przez ustawodawcę, ale w ich przypadku obowiązuje „bezpiecznik” w postaci konieczności pozostawienia pracownikowi kwoty wolnej od potrąceń.
Ćwiczenia z płac – Jak w 2025 r. dokonywać potrącenia dobrowolnego przy zbiegu z egzekucją należności alimentacyjnej
🧮 Kalkulator Online – Kalkulator – Jak w 2025 r. dokonywać potrącenia dobrowolnego przy zbiegu z egzekucją należności alimentacyjnej
Jak w 2025 r. dokonywać potrącenia dobrowolnego przy zbiegu z egzekucją należności alimentacyjnej
➪ Kliknij i Sprawdź
Sprawdź praktyczne kalkulatory:
🧮 Kalkulator Online – Potrącenia z wynagrodzenia za pracę, za urlop i za chorobę
Jak w 2025 r. obliczyć potrącenie z wynagrodzenia za pracę, za urlop i za chorobę?
➪ Kliknij i Sprawdź
🧮 Kalkulator Online – Jak w 2025 r. obliczać potrącenia z wynagrodzenia pracownika przy zbiegu potrąceń z różnych tytułów (przy zbiegu egzekucji alimentacyjnej i niealimentacyjnej)
Jak w 2025 r. obliczać potrącenia z wynagrodzenia pracownika przy zbiegu potrąceń z różnych tytułów (przy zbiegu egzekucji alimentacyjnej i niealimentacyjnej)
➪ Kliknij i Sprawdź
🧮 Kalkulator Online – Potrącenia z umowy zlecenia
Jak w 2025 r. obliczyć kwotę potrącenia z umowy zlecenia?
➪ Kliknij i Sprawdź
Przykład
Pełnoetatowy 36-letni pracownik nieobjęty PPK (i niekorzystający z zerowego PIT), otrzymuje co miesiąc stałą pensję, której wysokość to 6.360 zł brutto. Jest uprawniony do podstawowych kosztów uzyskania przychodu i kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki podatkowe w wysokości 300 zł.
W maju 2025 r. komornik zajął jego pensję tytułem alimentów, nakazując dokonywanie z tego tytułu comiesięcznego potrącenia w wysokości 1.650 zł. Dodatkowo od lipca 2025 r. zatrudniony wyraził zgodę za potrącanie z jego poborów kwotę składki na grupowe ubezpieczenie na życie w wysokości 230 zł.
W opisanym przypadku, kwota łącznego potrącenia z wynagrodzenia za lipiec powinna zostać skalkulowana następująco:
Wiersz / Poz. | Składniki | Sposób wyliczenia | Kwota |
1 | Wynagrodzenie za pracę + inne składniki płacy brutto | 6.360,00 zł | |
2 | Wynagrodzenie chorobowe | 0,00 zł | |
2a | Składnik wynagrodzenia zwolniony z oskładkowania lecz podlegający opodatkowaniu | 0,00 zł | |
2b | Świadczenie niepieniężne ozusowane i opodatkowane | 0,00 zł | |
2c | Świadczenie niepieniężne podlegające wyłącznie opodatkowaniu | 0,00 zł | |
2d | Wpłata do PPK finansowana przez pracodawcę wliczana do podstawy opodatkowania | 0,00 zł | |
2e | Świadczenie pieniężne podlegające tylko ozusowaniu (zwolnione z PIT) | 0,00 zł | |
2f | Zasiłek z ubezpieczenia społecznego inny niż zasiłek macierzyńki | 0,00 zł | |
2g | Zasiłek macierzyński | 0,00 zł | |
3 | Podstawa wymiaru składek społecznych | 6360 zł | 6.360,00 zł |
4 | Składka na ubezpieczenie emerytalne | 6360 zł × 9,76% | 620,74 zł |
5 | Składki na ubezpieczenia rentowe | 6360 zł × 1,5% | 95,40 zł |
6 | Składka na ubezpieczenie chorobowe | 6360 zł × 2,45% | 155,82 zł |
7 | Suma składek na ubezpieczenie społeczne | 620,74 zł + 95,4 zł + 155,82 zł | 871,96 zł |
% PIT | Stawka procentowa podatku | 12% | |
8 | Koszty uzyskania przychodu | 250,00 zł | |
10 | Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych | 6360 zł – 871,96 zł (skł. społeczne finans. przez zatrudnionego) – 250 zł – 0 zł | 5.238,00 zł |
11 | Kwota zmniejszająca miesięczną zaliczkę podatkową (na mocy złożonego PIT-2) | 300,00 zł | |
12 | Zaliczka na podatek przed zaokrągleniem | (5238 zł × 12%) – 300 zł | 328,56 zł |
13 | Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne | 6360 zł – 871,96 zł (skł. społ. fin. przez zatrud.) | 5.488,04 zł |
14 | Składka zdrowotna (*skł. nie została obniżona do wyliczonego na liście podatku, gdyż od 2022 r. obniżenie stosuje się do kwoty zaliczki PIT obliczonej zgodnie z regułami z 31.12.2021 r.) | 5488,04 zł × 9% | 493,92 zł |
15 | Składka zdrowotna do odliczenia od podatku | 0,00 zł | |
16 | Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek urzędu skarbowego po zaokrągleniu do pełnych złotych | 328,56 zł po zaokrągleniu do pełnych zł | 329,00 zł |
17 | Kwota netto (przed pomniejszeniem o wpłatę na PPK) | 6360 zł – 871,96 zł – 493,92 zł – 329 zł | 4.665,12 zł |
18 | Wpłata do PPK finansowana przez pracownika | 0,00 zł | |
19 | Kwota netto pomniejszona o wpłatę na PPK fin. przez pracownika | 4665,12 zł – 0 zł – 0 zł + 0 zł | 4.665,12 zł |
Wyliczenia kwoty potrącenia |
|||
Finalna kwota wolna od potrąceń ustalona na podstawie podanych wyżej informacji Dokładne wyliczenie kwoty wolnej znajduje się w tabeli poniżej |
2.808,74 zł | ||
Maksymalna (dopuszczona przepisami) kwota łącznego potrącenia alimentacyjnego (60% kwoty wyn. netto) | 4665,12 zł (netto) x 3/5 = 2799,07 zł | 2.799,07 zł | |
Maksymalna kwota potrącenia dobrowolnego | [4665,12 zł (netto) – 1650 zł (alimenty) – 2808,74 zł (kwota wolna od potrąceń)] = 206,38 zł (wyższego potrącenia nie da się zrealizować, gdyż naruszyłoby to kwotę wolną) | 206,38 zł | |
Maksymalna kwota potrącenia dobrowolnego* |
[4665,12 zł (netto) – 1650 zł (alimenty) – 2808,74 zł (kwota wolna od potrąceń)] = 206,38 zł (wyższego potrącenia nie da się zrealizować, gdyż naruszyłoby to kwotę wolną) * maksymalnie z pensji w opisanym przypadku pracodawca na poczet składki na „grupówkę” może potrącić 206,38 zł (pozostałą kwotę 23,62 zł czyli różnicę między 230 zł a 206,38 zł pracownik może wpłacić np. do kasy firmowej, albo przelać na konto pracodawcy) |
206,38 zł | |
Łączna kwota możliwa do potrącenia, która nie przekracza maksymalnych progów potrącenia ani nie narusza kwoty wolnej od potrąceń | 1650 zł (alimenty) + 206,38 zł (potrącenie dobrowolne) | 1.856,38 zł | |
Wyliczenie finalnej kwoty wolnej od potrąceń |
|||
Wiersz / Poz. | Składniki | Działanie | Kwota |
1 | Minimalne wyn. brutto ustalone proporcjonalnie do wymiaru etatu | 4666 zł (płaca minimalna brutto) x 1/1 = 4666 zł (brutto) | 4.666,00 zł |
2d | Wpłata do PPK finansowana przez pracodawcę wliczana do podstawy opodatkowania | 0,00 zł | |
3 | Podstawa wymiaru składek społecznych | 4666 zł | 4.666,00 zł |
4 | Składka na ubezpieczenie emerytalne | 4666 zł × 9,76% | 455,40 zł |
5 | Składki na ubezpieczenia rentowe | 4666 zł × 1,5% | 69,99 zł |
6 | Składka na ubezpieczenie chorobowe | 4666 zł × 2,45% | 114,32 zł |
7 | Suma składek na ubezpieczenie społeczne | 455,4 zł + 69,99 zł + 114,32 zł | 639,71 zł |
% PIT | Stawka procentowa podatku | 12% | |
8 | Koszty uzyskania przychodu | 250,00 zł | |
9 | Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych | 4666 zł – 639,71 zł (skł. społeczne finans. przez zatrudnionego) – 250 zł – 0 zł | 3.776,00 zł |
10 | Kwota zmniejszająca miesięczną zaliczkę podatkową (na mocy złożonego PIT-2) | 300,00 zł | |
11 | Zaliczka na podatek przed zaokrągleniem | (3776 zł × 12%) – 300 zł | 153,12 zł |
12 | Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne | 4666 zł – 639,71 zł (skł. społ. fin. przez zatrud.) | 4.026,29 zł |
13 | Składka zdrowotna | 4026,29 zł × 9% | 362,37 zł |
14 | Składka zdrowotna do odliczenia od podatku | 0,00 zł | |
15 | Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek urzędu skarbowego po zaokrągleniu do pełnych złotych | 153,12 zł po zaokrągleniu do pełnych zł | 153,00 zł |
16 | Kwota netto | 4666 zł – 639,71 zł – 362,37 zł – 153 zł | 3.510,92 zł |
17 | Wpłata do PPK finansowana przez pracownika | 0,00 zł | |
18 | Kwota wolna od potrąceń | (3510,92 zł – 0 zł) x 80% | 2.808,74 zł |